Jak wiadomo, zima to nienajlepsza pora roku na uprawianie pieszej turystyki górskiej, zwłaszcza przez niedoświadczonych turystów. Od kilku tygodni w naszym kraju mamy doczynienia z dużymi mrozami, które jeszcze bardziej dają się we znaki w górach. Mimo wszystko wiele osób również zimą przemierza górskie szlaki. Góry w zimowej szacie są niezwykle malownicze i mają zupełnie inne oblicze niż w promieniach wiosennego słońca. Zwykły świerk przykryty grubą śnieżną pierzyną przybiera bajkowe kształty. Miejscem, które idealnie nadaje się na spróbowanie swoich sił na górskich szlakach, w obecnej porze roku, są okolice Wielkiej Raczy.

Grupa Wielkiej Raczy, zwana potocznie ze względu na swoje specyficzne ukształtowanie "Workiem Raczańskim", to jedna z trzech grup górskich położonych w Beskidzie Żywieckim. Charakterystyczną jej cechą jest widlasty układ grzbietów i ramion, które przeciętnie przebiegają na wysokości 1000-1100 m n.p.m. Znaczną część grzbietów pokrywają malownicze górskie hale, które powstały dzięki przybyłem na ten obszar ludom wołoskim. Region ten jest niezwykle atrakcyjny turystycznie ze względu na swoje walory przyrodnicze, krajobrazowe i kulturowe. Właśnie tutaj zachowały się fragmenty pierwotnej puszczy karpackiej, która na skutek XIX wiecznej rabunkowej gospodarki leśnej przestała praktycznie istnieć. Worek Raczański to również ostoja dzikich gatunków zwierząt, które żyją tu w swoim naturalnym środowisku. Osoby, które posiadają trochę szczęścia i sprawne oko, mogą zaobserwować największego ptaka grzebiącego europy czyli głuszca, drapieżnika z rodziny kotowatych – rysia oraz niedźwiedzia. Spotkanie z tym ostatnim, który choć rzadko odwiedza południowo-zachodni obszar Beskidu Żywieckiego, może być jednym z najciekawszych wspomnień z całego życia.

"Worek Raczański" , podobnie jak pozostała część Beskidu Żywieckiego, posiada dobrze zachowaną i oznakowaną sieć szlaków turystycznych. Umożliwiają one dotarcie do wybranych miejsc bez większych problemów. Turysta może wybrać szlaki dłuższe, które w większości przebiegają wzdłuż grzbietów górskich o średnim nachyleniu jak również szlaki stosunkowo krótkie odznaczające się jednak większą stromizną.

Na Wielką Raczę prowadzą trzy piesze szlaki turystyczne po polskiej stronie i jeden po słowackiej:
• Czerwony ze Zwardonia przez Magurę (5 godzin, z powrotem 4 godziny 15 minut)
• Żółty z Rycerki Górnej Koloni (2 godziny, z powrotem 1 godzina 15 minut)
• Czerwony z Przełęczy Przegibek (3 godziny, z powrotem 2 godziny 15 minut)
• Zielony (po słowackiej stronie) z Oszczadnicy przez Chaty na Raczy (2 godziny 45 minut, z powrotem 2 godziny 15 minut)

W okresie zimowym najdogodniejszym sposobem dotarcia do schroniska jest wybór żółtego szlaku, który prowadzi z Rycerki Górnej. Szlak ten jest przetarty skuterami śnieżnymi dzięki czemu turyści nie potrzebują zabierać ze sobą rakiet śnieżnych. Latem czas potrzebny do pokonania tego szlaku wynosi 2 godziny, natomiast zimą w zależności od panujących warunków atmosferycznych i jakości pokrywy śnieżnej waha się od 2,5 do 3 godzin. Jest to szlak, który wymaga od turysty posiadania średniej sprawności fizycznej, ponieważ w pewnych odcinkach odznacza się on znacznym nachyleniem.

Po dotarciu na szczyt Wielkiej Raczy, który osiąga wysokość 1236 m n.p.m., przy dobrej widoczności i niewielkim zachmurzeniu można obserwować wspaniałą panoramę Beskidów Zachodnich, Małej Fatry i majaczących w oddali tatrzańskich grani. Dodatkowo podziwianie pięknych krajobrazów umożliwia powstała w 1997 roku, dzięki inicjatywie Milana Tomana, drewniana platforma widokowa.

Będąc na Wielkiej Raczy obowiązkowo należy odwiedzić schronisko położone tuż pod jej szczytem. Zostało ono oddane do użytku turystom 17 grudnia 1934 i w tym czasie posiadało już 4 sale mogące zapewnić nocleg dla 40 osób. Schronisko to w trakcie działań wojennych z racji swojego usytuowania było miejscem stacjonowania wojsk niemieckich – oddziału Luftwaffe. Na samym szczycie zlokalizowane były reflektory przeciwlotnicze i wieża obserwacyjna. Jak większość schronisk górskich w Beskidach, po wojnie zostało całkowicie zniszczone i ograbione. W 1963 roku dzięki staraniom Edwarda Moskały schronisko zostało poddane gruntownemu remontowi.

Obecnie po wielu modernizacjach schronisko na Wielkiej Raczy stanowi nieodłączny element krajobrazu tej części Beskidów. Obiekt ten dysponuje 50 miejscami noclegowymi w pokojach wieloosobowych, które w większości są nowo wyremontowane i wyposażone w bardzo wygodne łóżka z materacami. Cena noclegu wraz z opłatą klimatyczną wynosi 25,90 zł. W przypadku wyczerpania miejsc w pokojach, gospodarze schroniska przewidzieli nocleg zastępczy potocznie zwany „glebą”. Koszt takiej przyjemności wynosi zaledwie 14zł. Z racji zimowej aury i doskwierających mrozów, temperatura w pokojach nie jest wysoka, ale umożliwia przyjemny odpoczynek i regenerujący nocleg. W łazienkach dostępne są prysznice z ciepłą wodą. Od niedawna turyści mogą skorzystać z dobrodziejstw sauny fińskiej, której godzinne użytkowanie wynosi 55zł. Dla osób lubiących domową, regionalną kuchnię schronisko oferuje szeroki wybór dań z których z całą pewnością mogę polecić nieśmiertelnego schabowego oraz bigos. W schroniskowym bufecie znajdą państwo posiłki na każdą kieszeń. Dla miłośników złotego trunku gospodarze obiektu przygotowali aromatycznego grzańca, który rozgrzeje nawet największego zmarzlucha.

Po zasłużonym odpoczynku i regeneracji sił miłośników białego szaleństwa czeka nie lada atrakcja. W bliskiej odległości od schroniska na Wielkiej Raczy, po słowackiej stronie, znajduje się międzynarodowy ośrodek sportów zimowych Snow Park Veľká Rača Oščadnica. Przygotowane trasy zjazdowe mają zróżnicowany poziom trudności, odpowiedni dla początkujących, jak również dla zaawansowanych narciarzy. Do dyspozycji turystów jest prawie 14 km, doskonale utrzymanych tras zjazdowych, które dodatkowo, w razie potrzeby są sztucznie naśnieżne. Dla miłośników narciarstwa biegowego przygotowano również trasy biegowe, tzw. „ścieżki zdrowia” o długości 1, 3 i 5 km. Do górnych stacji wyciągów można dotrzeć bezpośrednio ze szczytu Wielkiej Raczy podążając zielonym szlakiem. W obecnych warunkach dojście zajmuje około 2 godziny spokojnego marszu. W związku z tym, iż Polska i Słowacja należą do strefy Schengen do przekroczenia granicy potrzebny jest jedynie ważny dowód osobisty. Po stronie słowackiej funkcjonują dwa schroniska, które świadczą usługi noclegowe oraz gastronomiczne. Nagrodą za dojście do celu będzie możliwość wypicia kultowego lanego Zlatého Bažanta, którego smak cieszy się uznaniem wśród większości koneserów złotego trunku.

Dojazd do Rycerki Górnej umożliwiają regularne połączenia autobusowe obsługiwane przez prywatnych przewoźników oraz PKS Żywiec. Rozkład jazdy dostępny jest na stronie internetowej: http://www.pks.zywiec.pl . Do Rycerki można również dotrzeć pociągiem relacji Katowice – Zwardoń oraz samochodem kierując się w Bielsku-Białej na drogę krajową 69 (przykładowy dojazd z Katowic: http://g.co/maps/wzyjs ).

Wszystkie osoby które chciałyby na własne oczy zobaczyć malownicze zimowe krajobrazy Beskidu Żywieckiego, doświadczyć niezapomnianych wrażeń związanych z uprawianiem sportów zimowych oraz przeżyć niezwykłą przygodę zachęcam do odwiedzenia schroniska na Wielkiej Raczy.

Konrad Połtorzecki

Żródło: www.strefagor.blogspot.com

Strona schroniska NA WIELKIEJ RACZY: http://www.wielka-racza.pttk.pl/